Το Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας (ΤΞΓΜΔ) του Ιονίου Πανεπιστημίου άρχισε να λειτουργεί στην Κέρκυρα το ακαδημαϊκό έτος 1986-87 και είναι το μοναδικό στην Ελλάδα πανεπιστημιακού επιπέδου Τμήμα εκπαίδευσης ελληνόφωνων μεταφραστών και διερμηνέων. Από το ακαδημαϊκό έτος 1991-1992 το ενιαίο πτυχίο του Τμήματος Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου διαχωρίστηκε στις Ειδικεύσεις: (α) Μετάφρασης και (β) Διερμηνείας. Οι κυρίως γλώσσες εργασίας στο Τμήμα, εκτός από την Ελληνική, είναι η Αγγλική, η Γαλλική και η Γερμανική, μελετώνται όμως και άλλες, όπως η Ιταλική και η Τουρκική, μέσα από γενικά και ειδικά επιστημονικά πρίσματα. Εκτός από τη μελέτη της γλώσσας, της ιστορίας/ λογοτεχνίας και του πολιτισμού, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες εξοικειώνονται με τη θεωρία και τη μεθοδολογία της μετάφρασης, τη γλωσσολογία, τις βασικές αρχές δικαίου και οικονομίας και με ποικίλα κειμενικά είδη, όπως τα οικονομικά, νομικά, τεχνικά, επιστημονικά-ιατρικά, αλλά και λογοτεχνικά είδη, συμπεριλαμβανομένης της μετάφρασης ποίησης και θεατρικών έργων. Επιπλέον, μυούνται στη μετάφραση κειμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην ορολογία και ορογραφία, στον υποτιτλισμό, τη μεταγλώττιση και τη μετάφραση πολυμεσικών κειμένων, τη μεταφραστική τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένης της μηχανικής μετάφρασης, αλλά και τη διαχείριση μεταφραστικού έργου.
3D Εικονογράφηση: Σπυρίδων Βερύκιος, Επίκουρος Καθηγητής
Το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών στο ΤΞΓΜΔ είναι το μοναδικό στην Ελλάδα πανεπιστημιακού επιπέδου πρόγραμμα εκπαίδευσης ελληνόφωνων μεταφραστών και διερμηνέων και ένα από τα αρχαιότερα στην Ευρώπη. Η φοίτηση διαρκεί τέσσερα ακαδημαϊκά έτη με προσφερόμενα μαθήματα, υποχρεωτικά και υποχρεωτικά επιλογής, που κατανέμονται σε οκτώ εξάμηνα, δύο ανά έτος (χειμερινό και εαρινό). Το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος προσφέρει δύο ειδικεύσεις, την ειδίκευση Μετάφρασης και την ειδίκευση Διερμηνείας, την οποία μπορούν να παρακολουθήσουν οι φοιτητές και οι φοιτήτριες που έχουν πετύχει στις ειδικές εσωτερικές εξετάσεις της Διερμηνείας μετά την ολοκλήρωση του Δ’ ή του Η΄ εξαμήνου των σπουδών τους. Όσοι και όσες επιθυμούν μπορούν να πάρουν πτυχίο και στις δύο ειδικεύσεις, αφού επιτύχουν στις εξετάσεις Διερμηνείας και ολοκληρώσουν τον απαιτούμενο αριθμό μαθημάτων και των δύο ειδικεύσεων, σύμφωνα με τον Κανονισμό του Τμήματος. Οι δύο ειδικεύσεις του Τμήματος προσφέρουν μεγάλη ποικιλία θεματικών πεδίων και πολλαπλές δυνατότητες επιλογών. Στα δύο πρώτα έτη των σπουδών, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες διδάσκονται τη Θεωρία και Πράξη της Μεταφραστικής Διαδικασίας, ενώ από το Ε΄ εξάμηνο εκπαιδεύονται σε Ευθείες και Αντίστροφες Ειδικές Μεταφράσεις και Διερμηνείες. Στο πρόγραμμα σπουδών προσφέρονται μαθήματα από το ευρύτερο πεδίο της Θεωρίας της Μετάφρασης, των Γλωσσών και Πολιτισμών, της Λογοτεχνίας, των Διαπολιτισμικών Σπουδών, της Οικονομίας και του Δικαίου, αλλά και εργαστηριακά μαθήματα Μετάφρασης και Διερμηνείας, στα οποία έρχονται σε επαφή με τις νέες τεχνολογικές μεθόδους που εφαρμόζουν οι σύγχρονοι επαγγελματίες των γλωσσών. Κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τα παρακάτω: πρακτική άσκηση στην Ελλάδα μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ, πρόγραμμα Erasmus+ για σπουδές στο εξωτερικό, πρόγραμμα Erasmus+ για πρακτική άσκηση στο εξωτερικό. Με την επιτυχή περάτωση των σπουδών τους, το Τμήμα ανακηρύσσει τις φοιτήτριες και τους φοιτητές πτυχιούχους, παρέχει δε βάσει πανευρωπαϊκού σχεδίου παράρτημα διπλώματος, που εκδίδεται στα Ελληνικά και τα Αγγλικά.
Το ΤΞΓΜΔ στεγαζόταν μέχρι πρόσφατα στο Μέγαρο Καποδίστρια, στην παλιά πόλη της Κέρκυρας, το οποίο τελεί υπό ανακαίνιση, τα τελευταία ωστόσο χρόνια στεγάζεται στο κέντρο της πόλης της Κέρκυρας, σε κτήρια του πρώην Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Κέρκυρας (πλατεία ψυχιάτρου Χρήστου Τσιριγώτη), όπου στεγάζονται και άλλα Τμήματα του Ιονίου Πανεπιστημίου, το φοιτητικό εστιατόριο και το κυλικείο-καφετέρια Lunatico. Τα τρία κτήρια του Τμήματος είναι το κτήριο «Γαληνός» (Γραμματεία Τμήματος, Εργαστήριο Γεωπολιτισμικών Αναλύσεων), το κτήριο «Ιπποκράτης» (αίθουσες διδασκαλίας, πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών «Επιστήμη της Μετάφρασης», πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών «Πολιτική, Γλώσσα και Διαπολιτισμική Επικοινωνία», εργαστήριο Η/Υ μεταπτυχιακών φοιτητών, καμπίνες διερμηνείας, γραφεία διδακτικού προσωπικού) και το κτήριο «Ασκληπιός» (γραφείο Προέδρου, αίθουσες διδασκαλίας, αίθουσα συνεδριάσεων, Εργαστήριο «Γλώσσα και Πολιτική», Εργαστήριο Νομικής, Οικονομικής, Πολιτικής και Τεχνικής Μετάφρασης, Εργαστήριο Μετάφρασης της Ελληνικής Γραμματείας, εργαστήριο Η/Υ, καμπίνες διερμηνείας, γραφεία διδακτικού προσωπικού).
Στο ακαδημαϊκό/ ερευνητικό προσωπικό του Τμήματος περιλαμβάνονται καθηγητές (Στέφανος Βλαχόπουλος, Σταύρος Κάτσιος, Παναγιώτης Κελάνδριας, Γιώργος Κεντρωτής, Γιάννης Λαζαράτος, Περικλής Παπαβασιλείου, Αναστασία Παριανού, Δημήτρης Φίλιας), αναπληρωτές καθηγητές (Γιάννης Καρράς, Σωτήρης Λίβας, Γιώργος Μιχαλακόπουλος, Θεοδόσης Νικολαΐδης, Μιχάλης Πολίτης, Μαρία Τσίγκου), μόνιμοι επίκουροι καθηγητές (Σωτήρης Κεραμίδας, Βασίλης Λέτσιος, Κριστιάν-Ρενέ Παπάς), επίκουροι καθηγητές (Όλαφ-Ιμμάνουελ Ζέελ, Πασχάλης Νικολάου, Μαρίνα Παππά, Βιλελμίνη Σωσώνη), ΕΕΠ (Χαρίκλεια Αλατζά), ΕΔΙΠ (Φωτεινή Καρλάφτη-Μουρατίδη, Γεωργία Κωστοπούλου, Πέτρος Μπομπολής, Ελένη Μωραΐτη) καθώς και επισκέπτες καθηγητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, συμβασιούχοι του Π.Δ. 407/1980 και ακαδημαϊκοί υπότροφοι του Ν. 4009/2011.
Στο Τμήμα λειτουργούν τα ακόλουθα εργαστήρια, που προάγουν την έρευνα και την επιστήμη: α) το Εργαστήριο Γεωπολιτισμικών Αναλύσεων, β) το Εργαστήριο «Γλώσσα και Πολιτική», γ) το Εργαστήριο Νομικής, Οικονομικής, Πολιτικής και Τεχνικής Μετάφρασης, δ) το Εργαστήριο Μετάφρασης της Ελληνικής Γραμματείας και ε) το Εργαστήριο "Γλώσσα, Ιστορία και Πολιτισμός του Επτανησιακού Χώρου".
Το ΤΞΓΜΔ συνεργάζεται με επαγγελματικές ενώσεις και φορείς που απορροφούν μεταφραστές ή διερμηνείς, φέρνοντας έτσι τους φοιτητές και τις φοιτήτριες κοντά στην αγορά εργασίας. Συγκεκριμένα, το ΤΞΓΜΔ συνεργάζεται με την Πανελλήνια Ένωση Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου (ΠΕΕΜΠΙΠ), την Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών (ΠΕΜ) και τον Σύλλογο Διερμηνέων Συνεδρίων Ελλάδος (ΣΥΔΙΣΕ). Για τη διεξαγωγή της πρακτικής άσκησης των φοιτητών και φοιτητριών, το ΤΞΓΜΔ συνεργάζεται με μεγάλο αριθμό φορέων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα της Ελλάδας και του εξωτερικού, π.χ. με το Κανάλι της Βουλής, το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, το Institute for Sustainable Development of the European Public Law Organization (EPLO), τις εταιρείες NLG, Orco S.A., EL-Translations, Lexorama, και πολλές άλλες.
Σκηνοθεσία-Διεύθυνση Παραγωγής: Ιάκωβος Παναγόπουλος
Σενάριο-Line Producer: Άλκηστη Γεωργίου
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Θάνος Τσίγκας
Μουσική Επένδυση: Hladun oleksandr (dunaewsky69)
Sound Design-Mastering: Θάνος Μπικάκης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Γιώργος Κλείτσας
Μοντάζ-Χρώμα: Ράνια Μαστροσάββα
Motion Graphics: Αντρέας Αποστόλου
Βοηθός Διευθυντή Φωτογραφίας: Ευαγγελία Κουμαντσιώτη
Βοηθός Παραγωγής: Βασίλης Σαρίκας
Voice Over: Θάνος Μάνος
Η Κέρκυρα, προορισμός δεκάδων χιλιάδων επισκεπτών κάθε χρόνο από όλον τον κόσμο, παρά το μικρό μέγεθός της συνεχίζει να αποτελεί σημείο συνάντησης ποικίλων ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος δράσεων και πρωτοβουλιών, συλλογικών και ατομικών, στις οποίες οι φοιτήτριες και οι φοιτητές του ΤΞΓΜΔ, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί, έχουν συχνά ενεργό συμμετοχή. Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, με τα γνωστικά, επιστημονικά και καλλιτεχνικά αντικείμενα που υπηρετεί και το ανθρώπινό του δυναμικό, αλλά και ιστορικοί τοπικοί φορείς που αγκαλιάζουν με σεβασμό τα γράμματα και τις τέχνες, όπως η Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας, η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών, η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας, αλλά και μεταξύ άλλων τα Μουσεία και οι Πινακοθήκες, τα λογοτεχνικά περιοδικά κύρους (Πόρφυρας, Το Καταφύγιο), στοιχειοθετούν μια πλούσια ακαδημαϊκή ζωή με ομιλίες και διαλέξεις, εκθέσεις, επιστημονικά συνέδρια που ελκύουν την προσοχή και το ενδιαφέρον των φοιτητριών και φοιτητών του Τμήματος.
Οι απόφοιτοι του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος έχουν τις δεξιότητες που απαιτούνται ώστε να συμμετέχουν στην εκπόνηση και εκτέλεση σύνθετων ροών εργασίας, ατομικά ή και σε περιβάλλον ομάδας, καθώς και να αναλαμβάνουν ευθύνες και αποφάσεις σε μεταβαλλόμενα εργασιακά αλλά και μαθησιακά περιβάλλοντα. Οι απόφοιτοι έχουν εφοδιαστεί με τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα ώστε να παρέχουν τις υπηρεσίες τους ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή να διεκδικήσουν μια θέση εργασίας στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα ως μεταφραστές/τριες, διερμηνείς, διερμηνείς συνεδρίων, υποτιτλιστές/ριες, σύμβουλοι πολύγλωσσης επικοινωνίας, επιμελητές/τριες κειμένων, ειδικοί/ές στην πολιτισμική προσαρμογή/δημιουργία περιεχομένου, πολιτισμικοί διαμεσολαβητές/τριες διαχειριστές μεταφραστικών έργων, υπεύθυνοι μεταφραστικών και ορολογικών ομάδων σε εταιρείες ή υπηρεσίες, όπως εταιρείες φαρμακοϊατρικού, κατασκευαστικού, τεχνικού και άλλων τομέων, εταιρείες στον τομέα δημιουργίας και υποστήριξης λογισμικού, εκδοτικούς οίκους και οργανισμούς, και στον Τύπο εν γένει, ερευνητικά κέντρα, εταιρείες παροχής οπτικοακουστικών υπηρεσιών, αλλά και σε φορείς και υπηρεσίες του ευρύτερου Δημόσιου τομέα (μεταφραστικές υπηρεσίες υπουργείων, πρεσβειών, προξενείων), σε θέσεις ΠΕ Μεταφραστών-Διερμηνέων, σε διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς (Ευρωπαϊκή Ένωση, ΟΗΕ, ΠΟΥ, UNESCO κλπ.), κ.ά.
Τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων μεταφραστών και διερμηνέων κατοχυρώνονται με το Προεδρικό Διάταγμα 169 (ΦΕΚ 156/2.7.02) «Επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων Μεταφραστών και των πτυχιούχων Διερμηνέων του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου».
Από αυτό προκύπτει η δυνατότητα διενέργειας μεταφράσεων που γίνονται αποδεκτές από τη δημόσια διοίκηση (απόφαση ΣτΕ 2799/2013, γνωμοδότηση ΝΣΚ 333/2014 και συναφείς εγκύκλιοι). Επιπροσθέτως, το πτυχίο του Τμήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ ως πιστοποίηση γλωσσομάθειας επιπέδου Γ2/C2 για τις γλώσσες εργασίας.
Επιπλέον, οι απόφοιτοι του ΤΞΓΜΔ μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Ελλάδα και το εξωτερικό επιλέγοντας ένα πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών είτε στη Μέταφραση ή/και τη Διερμηνεία είτε σε άλλο πεδίο του ενδιαφέροντός του, όπως οι Ευρωπαϊκές Σπουδές, η Διοίκηση Επιχειρήσεων, η Ανάλυση Φυσικού Λόγου και η Υπολογιστική Γλωσσολογία, το Μάρκετινγκ και η Επικοινωνία, κλπ. Απόφοιτοί μας εργάζονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, την Τράπεζα της Ελλάδος, κορυφαίες εταιρείες παροχής γλωσσικών υπηρεσιών όπως η Transperfect, η RWS, η Turner Broadcasting, η Deluxe Media, κ.ά., ενώ άλλοι έχουν συνεχίσει τις σπουδές τους σε φημισμένα πανεπιστήμια και προγράμματα του εξωτερικού, όπως το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, το London School of Economics, το Imperial College, το UCLA, το DCU, κλπ.
Το ΤΞΓΜΔ προσφέρει δύο προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών με δωρεάν φοίτηση: το ΠΜΣ «Επιστήμη της Μετάφρασης» και το ΠΜΣ «Πολιτική, Γλώσσα και Διαπολιτισμική Επικοινωνία». Το ΠΜΣ «Επιστήμη της Μετάφρασης» έχει ως γνωστικά αντικείμενα τη Θεωρία και Πράξη της Μετάφρασης, τις Νέες Τεχνολογίες στη Μετάφραση, επιστημονικά πεδία της Ειδικής Μετάφρασης (για οικονομικά, νομικά, πολιτικά και ιατρικά προπαντός κείμενα), την Οπτικοακουστική Μετάφραση, τη Διαχείριση Μεταφραστικού Έργου και τη Λογοτεχνική Μετάφραση, στοχεύει δε στην εξειδίκευση στη μετάφραση με γλώσσες εργασίας κυρίως την Ελληνική και την Αγγλική. Η διάρκεια σπουδών στο πρόγραμμα είναι τρία εξάμηνα, στα δύο από τα οποία παραδίδονται μαθήματα (κορμού και επιλογής) με υποχρεωτική παρακολούθηση και στο τρίτο εκπονείται η μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία ή/και η πρακτική άσκηση. Σκοπός του ΠΜΣ «Πολιτική, Γλώσσα και Διαπολιτισμική Επικοινωνία» είναι η εξοικείωση των φοιτητών με μεθόδους Ανάλυσης Λόγου για τη μελέτη και ανάλυση σημαντικών πολιτικών και κοινωνικών φαινομένων και των παραμέτρων που τα προκαλούν καθώς και η ενασχόληση με ζητήματα που συνδυάζουν τη γλώσσα ως εργαλείο με έννοιες όπως η κοινωνία, η ισχύς, η εθνικότητα/εθνοτικότητα, η περιθωριοποίηση, η επαφή γλωσσών και πολιτισμών κ.ά., Η διάρκεια σπουδών είναι τρία εξάμηνα. Στα δύο πρώτα οι φοιτητές παρακολουθούν σεμιναριακά μαθήματα, ενώ στο χειμερινό εξάμηνο του δεύτερου έτους εκπονούν Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία. Στο ΤΞΓΜΔ εκπονούνται διδακτορικές διατριβές στα γνωστικά πεδία και αντικείμενα του Τμήματος και ειδικότερα στα ερευνητικά ενδιαφέροντα των διδασκόντων και των εργαστηρίων του.
