Ιόνιο Πανεπιστήμιο | Τμήμα Μουσικών Σπουδών

Αντικείμενο Σπουδών

Tο Τμήμα Μουσικών Σπουδών (Τ.Μ.Σ.) του Ιονίου Πανεπιστημίου λειτουργεί στην Κέρκυρα από τον Οκτώβριο του 1992 με βάση ένα πολυδύναμο πενταετές πρόγραμμα σπουδών, το οποίο καλύπτει πέντε διακριτά γνωστικά πεδία της μουσικής θεωρίας και πράξης όπως αυτά ορίζονται από το άρθρο 1 του ΠΔ 102 /2002 (ΦΕΚ Α’ 87 / 23.04.2002):
• Ανώτερα Θεωρητικά της Μουσικής (Αρμονία, Αντίστιξη, Φούγκα) και Μουσική Σύνθεση
• Πρακτική της Μουσικής Ερμηνείας (Εκτέλεση μουσικών οργάνων, Μονωδία, Διεύθυνση μουσικών συνόλων)
• Παιδαγωγική της Μουσικής
• Μουσική Τεχνολογία
• Μουσικολογία (Συστηματική, Ιστορική, Εθνομουσικολογία)

Τα πεδία αυτά καλύπτονται μέσα από τρεις διακριτές θεσμοθετημένες κατευθύνσεις σπουδών:
• Μουσική Σύνθεση
• Μουσική Εκτέλεση
• Μουσική Επιστήμη
που οδηγούν σε ενιαίο πτυχίο, όπου αναγράφεται η εκάστοτε ακολουθηθείσα κατεύθυνση (άρθρο 1 του ΠΔ 156 / 2003 - ΦΕΚ Α’ 127 / 29.05.2003). Στην περίπτωση της κατεύθυνσης Μουσικής Εκτέλεσης, τα αντικείμενα ειδίκευσης άπτονται άμεσα των εργασιακών δικαιωμάτων των αποφοίτων. Το Τ.Μ.Σ. χορηγεί πλέον ενιαίο και αδιάσπαστο τίτλο σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master) επιπέδου 7 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων σε καθεμιά από τις τρεις Κατευθύνσεις σπουδών που προσφέρει.

3D Εικονογράφηση: Σπυρίδων Βερύκιος, Επίκουρος Καθηγητής

Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών

Για την απόκτηση τίτλου σπουδών από το Τ.Μ.Σ. απαιτείται η φοίτηση επί δέκα (10) εξάμηνα και η συγκέντρωση συνολικά τριακοσίων (300) πιστωτικών μονάδων ECTS, ήτοι τριάντα (30) ανά εξάμηνο κατ’ ελάχιστο όριο. Σε περίπτωση που ο φοιτητής ολοκληρώσει τα απαιτούμενα του Προγράμματος Σπουδών σε συντομότερο χρόνο, είναι δυνατή η απόκτηση του τίτλου νωρίτερα, με όριο τη συμπλήρωση οκτώ (8) εξαμήνων.
Τα προσφερόμενα μαθήματα και η αντιστοιχία τους με πιστωτικές μονάδες του ECTS περιλαμβάνονται στο Ενδεικτικό Πρόγραμμα Σπουδών και στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος.
Η ιδιαίτερη φυσιογνωμία του Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου απορρέει από το πρόγραμμα σπουδών του, που συνιστά μοναδικό συνδυασμό Πανεπιστημίου και Μουσικής Ακαδημίας. Στοιχεία της ιδιαίτερης αυτής φυσιογνωμίας είναι μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:
● Στο Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου η διδασκαλία των μουσικών οργάνων προσφέρεται ως επίσημη Κατεύθυνση που αναγράφεται στο πτυχίο.
● Το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών προσφέρει μεγάλη σειρά παιδαγωγικών αντικειμένων, που δίνουν τη δυνατότητα στους αποφοίτους να αποκτήσουν την απαιτούμενη από το νόμο Παιδαγωγική Επάρκεια με τα αντίστοιχα επαγγελματικά δικαιώματα και προοπτικές.
● Στις τρεις Κατευθύνσεις του Τμήματος περιλαμβάνονται σπάνια διδακτικά αντικείμενα: Τζαζ, Παλαιά Μουσική, Εκκλησιαστικό Όργανο, Μουσική για φιλμ, τηλεόραση, χορό κ.λπ., Μουσική Τεχνολογία και Ηλεκτρονική Μουσική, Μουσικοθεραπεία, Ακουστική Οικολογία κ.ά.
● Το Τμήμα διατηρεί δυναμική καλλιτεχνική παρουσία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με συναυλίες και δισκογραφίες. Διαθέτει Συμφωνική Ορχήστρα, Χορωδία, Σύνολο Τζαζ, Σύνολο Παλαιάς Μουσικής, Φωνητικό Σύνολο κ.α., μέσω των οποίων οι φοιτητές συμμετείχαν επανειλημμένα σε κορυφαίες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις στην Ελλάδα (φεστιβάλ Αθηνών, φεστιβάλ Δημητρίων, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, Εθνική Πινακοθήκη, Μουσείο Μπενάκη, Γεννάδιος Βιβλιοθήκη κ.α.) αλλά και στο εξωτερικό (Παρίσι, Λονδίνο, Κωνσταντινούπολη, Βενετία κ.α.).
● Ταυτόχρονα, το Τμήμα βρίσκεται στην πρωτοπορία της Μουσικολογικής έρευνας, με πολυάριθμες εκδόσεις (μεταξύ άλλων τα έγκυρα επιστημονικά περιοδικά Μουσικός Λόγος και Μουσικός Ελληνομνήμων).
Αξίζει να αναφερθεί ότι το Τ.Μ.Σ. ήδη από το 2002 είναι ίσως το πρώτο τμήμα πανελληνίως που εγκόλπωσε πλήρως τις επιταγές της Διαδικασίας της Μπολόνια την οποία συνεχίζει μέχρι σήμερα να ακολουθεί στοχεύοντας στη μέγιστη δυνατή αναγνωρισιμότητα, συγκρισιμότητα και κινητικότητα των φοιτητών και αποφοίτων του στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Ε.Χ.Τ.Ε.).
Άλλωστε, ένας από τους βασικούς στρατηγικούς στόχους του Τ.Μ.Σ. είναι και η διεθνοποίηση των μουσικών σπουδών που προσφέρει μέσα από τη συστηματική ανάπτυξη διεθνών συνεργιών, με στόχο την ανάδειξή του ως σημείου αναφοράς στην ακαδημαϊκή έρευνα, την καλλιτεχνική δημιουργία και την ανάπτυξη καινοτόμων προγραμμάτων σπουδών στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο της Μεσογείου. Έτσι, ο μέσος όρος επισκεπτών καθηγητών από πανεπιστήμια και ακαδημίες του εξωτερικού ανέρχεται σε περίπου δώδεκα ανά ακαδημαϊκό έτος, ενώ παράλληλα το 30% περίπου των διδασκόντων του επισκέπτονται ετησίως αντίστοιχα πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα του εξωτερικού στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+. Είναι το Τμήμα με τη μεγαλύτερη κινητικότητα εξερχόμενων καθηγητών στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.

Παρουσίαση του Τμήματος

Η εκπαιδευτική δραστηριότητα υποστηρίζεται από όλα τα μέλη ΔΕΠ και τους διδάσκοντες των παρακάτω κατηγοριών: διδάσκοντες με σύμβαση σύμφωνα με το ΠΔ407/80, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ, επισκέπτες καθηγητές και ακαδημαϊκοί υπότροφοι του Ν 4009/2011. Στο Τμήμα υπηρετούν 25 ΔΕΠ, 4 ΕΕΠ, 1 ΕΤΕΠ, 3 επισκέπτες καθηγητές, 7 συμβασιούχοι ΠΔ 407/1980 και 4 ακαδημαϊκοί υπότροφοι του Ν. 4009/2011 (ΕΣΠΑ). Το διδακτικό προσωπικό σχεδιάζει και διαχειρίζεται το πρόγραμμα σπουδών. Η γραμματειακή υποστήριξη προσφέρεται από έμπειρο διοικητικό προσωπικό που ανταπεξέρχεται σε όλες τις σχετικές με τον τομέα αυτό ανάγκες. Η Γραμματεία υποστηρίζεται ηλεκτρονικά με τις κατάλληλες εφαρμογές που κάνουν τη διαχείριση των θεμάτων εύκολη και αποτελεσματική.

Το Τ.Μ.Σ. διαθέτει χώρους διδασκαλίας θεωρητικών μαθημάτων, χώρους διδασκαλίας και μελέτης οργάνων και προβών για σύνολα Μουσικής Δωματίου. Οι πρόβες της ορχήστρας γίνονται στην αίθουσα συναυλιών της Ιονίου Ακαδημίας. Επίσης πραγματοποιούνται μαθήματα στα αμφιθέατρα του Τ.ΙΣ. και του Τ.Α.Β. Οι παραπάνω χώροι διαθέτουν εξοπλισμό κατάλληλο για τη χρήση για την οποία ενδείκνυνται. Ο εξοπλισμός αποτελείται από μουσικά όργανα (έγχορδα, πνευστά, κρουστά, πιάνα, τσέμπαλα και εκκλησιαστικό όργανο), οθόνες, πίνακες, εξοπλισμό προβολής, υπολογιστές και σχετικό εξοπλισμό για την ηλεκτρονική μουσική. Οι χώροι αυτοί συμπληρώνονται από γραφεία διδασκόντων και τεχνική υποστήριξη υπολογιστών.

Στο Τ.Μ.Σ. λειτουργούν οι ακόλουθες μονάδες στούντιο: α) Στούντιο Μουσικής Πληροφορικής, β) Στούντιο Ηλεκτροακουστικής Μουσικής και ηχοληψίας, γ) Αναλογικό Στούντιο, δ) Στούντιο Σύνθεσης Ήχου. Όλες οι μονάδες λειτουργούν υπό την επίβλεψη του Εργαστηρίου Ηλεκτροακουστικής Μουσικής Έρευνας και Εφαρμογών το οποίο φροντίζει τον εκσυγχρονισμό τους. Επίσης, υπάρχει παράρτημα της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος που περιλαμβάνει παρτιτούρες, βασική βιβλιογραφία ανά κατεύθυνση σπουδών και εκδόσεις αναφοράς, καθώς και Η/Υ.

Επίσης υπάρχουν και λειτουργούν τα ακόλουθα θεσμοθετημένα εργαστήρια: α) το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής β) το Εργαστήριο Ηλεκτροακουστικής Μουσικής Έρευνας και Εφαρμογών (ΕΡΗΜΕΕ) γ) το Εργαστήριο Παλαιάς Μουσικής.

Σημαντικές δραστηριότητες/θεσμοί στο ΤΜΣ είναι η Θερινή Ιόνιος Ακαδημία (ένας εξαιρετικά επιτυχημένος θεσμός) καθώς και πολυάριθμα ελληνικά και διεθνή σεμιναριακά δρώμενα (λ.χ. τα διάφορα μουσικά φεστιβάλ που πραγματοποιούνται ετησίως υπό την αιγίδα του Τ.Μ.Σ.: Piano Festival, Cello Mediterranean Festival κ.λπ., αλλά και συναυλίες, μουσικές παραστάσεις, συνέδρια, σεμινάρια, ημερίδες κ.α.).
Όλα τα παραπάνω και πολλά περισσότερα περιγράφονται στον επίσημο ιστότοπο του Τ.Μ.Σ. του Ι.Π.. (http://music.ionio.gr)

Ακαδημαϊκή Ζωή

Το Τμήμα στεγάζεται στο μοναδικό φυσικό περιβάλλον του επιβλητικού Παλαιού Φρουρίου της Κέρκυρας, σε ένα νησί με μεγάλη πολιτιστική παράδοση, λίκνο της Νεοελληνικής Μουσικής, γεμάτο ζωντάνια και εκδηλώσεις.

Οι σπουδές στο ΤΜΣ μπορούν να αποτελέσουν μοναδική εμπειρία για τους φοιτητές ενώ παράλληλα μπορεί να τους προετοιμάσουν για την αγορά εργασίας. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:

●Προσφορά εξειδικευμένων ή σπάνιων αντικειμένων σπουδών:
Το Τ.Μ.Σ. ήταν το πρώτο Τμήμα Α.Ε.Ι. στην Ελλάδα που ξεκίνησε να προσφέρει ανώτατες σπουδές στην εκτέλεση μουσικών οργάνων, ενώ σήμερα το Τ.Μ.Σ. δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε σπάνια ή εξειδικευμένα καλλιτεχνικά αντικείμενα όπως λ.χ. η εκτέλεση παλαιάς μουσικής ή η τζαζ, που παράγουν υψηλή ακαδημαϊκή και καλλιτεχνική προστιθέμενη αξία.
●Παροχή διδακτικής επάρκειας στους αποφοίτους:
Στα πλαίσια του στρατηγικού σχεδιασμού, το πρόγραμμα σπουδών διαρθρώνεται ώστε να δίνεται προτεραιότητα στην εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού υψηλής διδακτικής επάρκειας στα αντικείμενα που θεραπεύει.
●Διασύνδεση των φοιτητών με την καλλιτεχνική δημιουργία, την εφαρμοσμένη έρευνα και την αγορά εργασίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
●Αξιοποίηση θεσμικής διασύνδεσης του Τ.Μ.Σ. με πολιτιστικούς φορείς της Κέρκυρας.
●Αξιοποίηση ενεργών διαύλων επικοινωνίας με κεντρικούς πολιτιστικούς φορείς της χώρας.
●Σημαντικές πρόσθετες ευκαιρίες εμπλοκής προς απόκτηση εργασιακής εμπειρίας προσφέρουν στους φοιτητές και φοιτήτριες διάφορες λειτουργικές δομές του Τ.Μ.Σ., όπως λ.χ. τα Εργαστήριά του, αλλά και οι παράλληλες καλλιτεχνικές και επιστημονικές δράσεις του.

Μετά την αποφοίτηση τι;

Ένας από τους βασικούς πυλώνες της στρατηγικής που εκφράζεται μέσω του προγράμματος σπουδών του Τ.Μ.Σ. είναι η διασύνδεση των φοιτητών ήδη κατά τη διάρκεια των σπουδών τους με την επαγγελματική καλλιτεχνική δημιουργία, την εφαρμοσμένη έρευνα, τη διδασκαλία και την αγορά εργασίας. Βασικό εργαλείο για να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στόχος είναι ο θεσμός της Πρακτικής Άσκησης.

Έτσι, η δυνατότητα απόκτησης μιας πρώτης επαφής με την αγορά εργασίας ήδη κατά τη διάρκεια των σπουδών τους παρέχεται στους φοιτητές και φοιτήτριες του Τ.Μ.Σ. με διαφορετικούς τρόπους που αξιοποιούν συστηματικά ένα μεγάλο δίκτυο φορέων και εργοδοτών σχετιζόμενων με τα διδασκόμενα στο Τ.Μ.Σ. αντικείμενα.

Το Τ.Μ.Σ. έχει συνάψει, διατηρήσει και αναπτύξει στενούς καλλιτεχνικούς και ερευνητικούς δεσμούς με ιστορικούς μουσικούς και ευρύτερα καλλιτεχνικούς φορείς της Κέρκυρας, από τους οποίους πολλοί φοιτητές του Τ.Μ.Σ. κατά καιρούς έχουν απορροφηθεί επαγγελματικά (λ.χ. από τις μεγάλες Φιλαρμονικές Εταιρείες του νησιού, το ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας κ.α.) εμβαθύνοντας διαρκώς τη σχέση του Τ.Μ.Σ. με την τοπική κοινωνία.

Χάρη στις ακαδημαϊκές και καλλιτεχνικές σχέσεις πολλών διδασκόντων του Τ.Μ.Σ. με κεντρικούς πολιτιστικούς οργανισμούς της χώρας (Εθνική Λυρική Σκηνή και Εναλλακτική Σκηνή, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αθηναϊκή Συμφωνική Ορχήστρα Νέων, Εθνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση, Ωδείο Αθηνών κ.λπ.) και τους σταθερούς διαύλους επικοινωνίας του Τ.Μ.Σ. με τους φορείς αυτούς, πολλοί φοιτητές (αλλά και απόφοιτοι) του Τ.Μ.Σ. έχουν κατά καιρούς βρει εκεί σημαντικές ευκαιρίες απόκτησης πρόσθετης επαγγελματικής εμπειρίας.
Σήμερα μεγάλο ποσοστό των αποφοίτων καλύπτει τις ανάγκες σε διδακτικό προσωπικό της πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και ωδειακής εκπαίδευσης της χώρας μας.

Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλοί απόφοιτοί του διδάσκουν ήδη σε Α.Ε.Ι. της Ελλάδας, της υπόλοιπης Ευρώπης και των Η.Π.Α.
• Ενδεικτικά αναφέρονται παρακάτω κάποιες διακρίσεις αποφοίτων του Τ.Μ.Σ. που έλαβαν χώρα τα τελευταία χρόνια:
o - Άννα Αλβίζου (κατεύθυνση ‘Πιάνο’, επόπτης καθηγητής Λάμπης Βασιλειάδης), υποτροφία DAAD-Stibet από το εαρινό εξάμηνο του 2018, για τέσσερα συνεχόμενα εξάμηνα, που δίνεται κάθε εξάμηνο σε επιλεγμένους μη Γερμανούς φοιτητές με υψηλές καλλιτεχνικές και ακαδημαϊκές επιδόσεις. Συμμετοχή σε ακρόαση του πανεπιστημίου (Trossingen) και επιλογή ανάμεσα στους πιανίστες φοιτητές του πανεπιστημίου για συμμετοχή ως σολίστα σε συναυλία με την ορχήστρα του πανεπιστημίου για τον εορτασμό του έτους Μπετόβεν (Beethoven Choral Fantasy) 5.1.2020
o - Ιωάννης Πρωτόπαπας (κατεύθυνση ‘Διεύθυνση Ορχήστρας’, επόπτης καθηγητής Μίλτος Λογιάδης), μεταπτυχιακές σπουδές με άριστα πάνω στην διεύθυνση ορχήστρας, με πλήρη υποτροφία από το ίδρυμα Ωνάση και το ίδρυμα Γεροντέλης, στο California State University Long Beach στην Καλιφόρνια με καθηγητή τον Johannes Müller Stosch όπου απόκτησε τις υψηλότερες τιμητικές και βαθμολογικές διακρίσεις αποσπώντας το πρώτο βραβείο που έχει δοθεί ποτέ σε φοιτητή διεύθυνσης. Έχει κερδίσει το τρίτο βραβείο στον διεθνή διαγωνισμό διεύθυνσης ορχήστρας και masterclass με την Duna Symphony Orchestra στην Βουδαπέστη, και καθηγητή τον Michael Dittrich.
o - Γκρίιντα-Λυδία Σπύρη (κατεύθυνση ‘Βιολιού’, επόπτης αναπληρωτής καθηγητής Σπύρος Γκικόντης), μεταπτυχιακές σπουδές με άριστα στο Βιολί στο University of Bowling Green, Αμερική, διδακτορική διατριβή με πλήρη υποτροφία από το ίδρυμα Ωνάση στο University of California “Santa Cruz”. Έχει κερδίσει το βραβείο Best Performance Prize-European Youth Orchestra (2010).

Προσφερόμενα ΠΜΣ στο Τμήμα – Διδακτορικές Σπουδές

Προσφέρονται δύο μεταπτυχιακά προγράμματα:

1.Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών με τίτλο «Μουσική Παιδαγωγική» με δύο ειδικεύσεις:
Α. Μουσική Παιδαγωγική στο σχολείο και στην κοινότητα
Β. Διεύθυνση παιδικής χορωδίας στο σχολείο και στην κοινότητα
Σκοπός του προγράμματος αυτού είναι η προαγωγή της επιστημονικής γνώσης, πρακτικής εφαρμογής και έρευνας στα αντικείμενα της Μουσικής Παιδαγωγικής και της Διεύθυνσης παιδικής χορωδίας, με σκοπό μία σύγχρονη θεώρηση της μουσικής διδασκαλίας και μάθησης και της διεύθυνσης παιδικής χορωδίας στο σχολείο και στην κοινότητα, με έμφαση στη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη, στην κριτική και βιωματική προσέγγιση της μουσικής παιδαγωγικής και στην παροχή μιας διεπιστημονικής θεώρησης της μουσικής εκπαίδευσης που προκύπτει από το διάλογο με διάφορα επιστημονικά και καλλιτεχνικά πεδία.
(Ιστοσελίδα του προγράμματος: https://music.ionio.gr/pedagogy/)

2.Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών με τίτλο «Τέχνες και τεχνολογίες του ήχου»
Το Τμήμα Μουσικών Σπουδών και το Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας της Σχολής Μουσικής και Οπτικοακουστικών Τεχνών του Ιονίου Πανεπιστημίου οργανώνουν από κοινού και λειτουργούν από το ακαδημαϊκό έτος 2018-2019 Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) με τίτλο: «Τέχνες και Τεχνολογίες του Ήχου». Αντικείμενο του προγράμματος είναι η καλλιέργεια και η εξειδίκευση στο πεδίο της εφαρμογής των σύγχρονων τεχνολογιών της εγγραφής-επεξεργασίας-αναπαραγωγής του ήχου στην τέχνη και στην παραγωγή.
(Ιστοσελίδα του προγράμματος: https://music.ionio.gr/sonarts/)

Τέλος, προσφέρεται η δυνατότητα διδακτορικών σπουδών και στις τρεις κατευθύνσεις που λειτουργούν στο Τ.Μ.Σ. (Μουσική Σύνθεση, Μουσική Εκτέλεση, Μουσική Επιστήμη).

Official Website: music.ionio.gr